محققان دانشگاهی بررسی كردند
چرایی گسترش جراحی های زیبایی بین زنان ایرانی
آروما: نگاهی به گستره اجتماعی كشور ما نشان داده است كه توجه به بدن و انجام انواع و اقسام كارهایی كه برای تغییر شكل آن صورت می گیرند، افزایش قابل توجهی داشته است. محققان برای بررسی چرایی این پدیده، پژوهش جالبی را به انجام رسانده اند.
به گزارش آروما به نقل از ایسنا، با گسترش شهرنشینی، انسان ها بیشتر از گذشته در معرض تبلیغات در رابطه با بدن قرار گرفته اند. تبلیغاتی برای كلاس های بدن سازی، كلینیك های زیبایی، كاشت مو، كاشت ناخن، انواع جراحی های بدن همانند جراحی بینی، لیپوساكشن، بوتاكس، جراحی زیبایی گوش، برجسته سازی گونه و دست كاری های بسیار دیگر كه همه نشان از رخداد و نگاهی جدید به بدن دارند و حاكی از آن هستند كه بدن و اجزای آن، به دغدغه جدی بسیاری بدل شده است.
امروزه به نظر می آید در دنیای مدرن، برداشت های تازه ای از زیبایی شكل گرفته است. به صورتی كه تاكید از روی زیبایی طبیعی برداشته شده و زیبایی به امری اكتسابی و به دست آوردنی تبدیل گشته است. در این راستا، بدن به یكی از درگیری ها و دل مشغولی های مهم آدمی، از زن و مرد و پیر و جوان، تبدیل گشته است. به عبارتی، درگذشته، بدن واقعیتی طبیعی بود كه فرد در هر شرایطی باید با آن می ساخت. اما امروزه، بدن در انواع و اقسام شكل هایی كه می گیرد، به یكی از مؤلفه های بازاندیشی در هویت افراد تبدیل گشته است.
برای بررسی عمیق تر این موضوع، بالأخص در جامعه ایرانی، پژوهشگرانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مركز به مطالعه ای پرداخته اند كه در آن فرایند صنعت بدن بین زنان تهرانی مورد بررسی قرار گرفته است. صنعت بدن به معنای دست كاری و بازآفرینی بدن در نظر گرفته شده است.
در این پژوهش، سؤالات اصلی پژوهش این ها بوده اند كه دلایل و انگیزه های زنان در جراحی زیبایی و دست كاری بدن طبیعی خویش چیست؟ شرایط زمینه ای گسترش و توجه به بدن بین زنان كدامند؟ شرایط مداخله گر و تسهیل گر صنعت بدن چه هستند و این صنعت، چه آثار و پیامدهایی برای زنان به همراه دارد؟
در این تحقیق، ابزار استفاده شده برای گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساخت یافته بوده است و جامعه بررسی شده، زنانی در سنین بین 20 تا 60 ساله و ساكن شهر تهران بوده اند كه تجربه جراحی زیبایی داشته اند.
بنا بر نتایج به دست آمده از پژوهش فوق، توجه به ظاهر، به خصوص صورت، یكی از نگرانی ها و دل مشغولی های مهمی است كه در زندگی زنان ایرانی بوجود آمده است. نداشتن احساس مثبت به خود و خودپنداره منفی سبب شده است وقتی كه زن در موقعیتی قرار می گیرد كه دیگران از او زیباترند، خویش را زشت بپندارد!
چنین فردی با نگرش منفی، ضمن زشت شمردن خود، سایر محاسن شخصی را نادیده می گیرد و درنتیجه گردابی در ذهنش تولید می گردد كه او را بیشتر و بیشتر در مقوله ها و تصورات منفی و تصوراتی كه از ضعف های جسمانی اش دارد، غوطه ور می كند.
یسری محمودی، پژوهشگر جامعه شناسی واحد تهران مركز دانشگاه آزاد اسلامی و همكارش در این پژوهش می گویند: «بالا رفتن سن، پیرشدن و ازدواج نكردن، زنی را كه دچار چنین دیدگاهی است، می ترساند، زیرا از تنهایی، بی توجهی، دیده نشدن و به انزوا كشیده شدن می ترسد. از جانب دیگر، از ارزیابی و نگاه دیگران در هراس است و خویش را با ارزیابی های بیرونی، یعنی نگاه دیگران و برداشت های دیگران، مقایسه می كند. درواقع، پیام های منفی ای كه فرد از محیط، جامعه و خانواده می گیرد؛ روی باورهای وی در مورد بدن خود تأثیر منفی می گذارد و احساس می كند كه منزلت اجتماعی مناسبی ندارد و این سبب تولید ترس از طردشدن و تقویت تصویر منفی ذهنی در او می شود».
این محققان ادامه می دهند: «ظاهربینی در جامعه، از دغدغه هایی است كه سبب تولید نگرانی در افراد می گردد و سبب می گردد آن ها شرایطی توأم با ترس، تردید و عدم اطمینان را تجربه كنند. با ادغام این نگرانی ها، دغدغه اصلی مشاركت كنندگان در پژوهش ما، میل به زیبایی و ابرازگرایی بدنی شناسایی شد و مشاركت كنندگان برای مواجهه و حل نگرانی ها از راهكارهای مختلفی استفاده می كردند».
طبق نتایج حاصله، تحلیل مقایسه ای و مداوم داده های به دست آمده توسط محققان نشان داد كه در همه راهكارهای به كاربرده شده توسط زنان برای دستیابی به خود ایده آل، از میل به زیبایی و ابراز گرایی بدنی استفاده شده است و این همان متغیر مركزی است.
محمودی و همكارش می گویند: «درمجموع، می توان گفت فرایند تصمیم گیری برای انجام دادن جراحی بدن به گونه ای است كه افراد برای مواجهه با مسائل و نگرانی های ایجادشده، راهكارهای لازم را به كار می گیرند و برای همنوایی و گذار از حس طرد شدن و تصویر منفی ذهنی تلاش می كنند، ولی در راه تصمیم گیری عواملی هم وجود دارند كه سبب می شوند تصمیم و قصد عمل به تأخیر بیفتد یا حتی برای مدتی به فراموشی سپرده گردد. این عوامل بازدارنده شامل حس تعارض (تعارض بین اذعان به برتری زیبایی طبیعی و كسب زیبایی از طریق دست كاری بدن) و وجود محدودیت های اجتماعی است. اما معمولاً حمایت های دوسویه سبب می شوند افراد با گذشتن از علاقه مندی های خود، نفع رفتن به زیر تیغ جراحی را به ضررهای آن بپذیرند و برای گذار از حس طرد شدن و تصویر منفی ذهنی تلاش كنند».
بنا بر اظهار محققان فوق، نتیجه تلاش این افراد، خویش را به صورت «افزایش اعتمادبه نفس و صرفه جویی در زمان و صرفه جویی اقتصادی» نشان داده است. بدین ترتیب، فرد موردنظر، بدن را به منزله موضوعی كه می تواند با استفاده از دست كاری تشخص گرفته و امتیاز بیاورد، به بازار صنعت بدن وارد می نماید. اما، این بازاری است كه كارگزاران خاص خویش را دارد؛ كارگزارانی كه در درون قلمرو وسیع اقتصاد بدن، شبكه ای را به هم متصل می كنند یا به رقابت با هم می پردازند: از آرایشگر تا جراح، از پزشك زیبایی تا فروشنده لوازم آرایشی و از مشاوران روانی تا كارگزاران رسانه ای و تبلیغاتی زیبایی.
گفتنی است این نتایج كه می توانند به شناخت بیشتر عام و خاص در مورد چرایی گسترش غیرعادی پدیده توجه بیش ازحد به بدن و رواج صنعت بدن بینجامند، در نشریه «زن در توسعه و سیاست» وابسته به مركز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران انتشار یافته اند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب