حریق سبز الیت مرور آتشسوزی های شاخص جنگل های ایران در یک دهه اخیر
به گزارش آروما، آتشسوزی جنگل های هیرکانی روستای الیت از 10 آبان 1404 شروع شد. ابتدا به نظر می رسید مهار شده، اما از 24 آبان باردیگر شعله ور شد و تاکنون بیشتر از 20 روز است که ادامه دارد و به طولانی ترین آتشسوزی جنگلی شمال ایران در دهه اخیر تبدیل گشته است.
الهه جعفرزاده: طی سالیان اخیر، شعله های بی امان بارها بر پیکر جنگل های ایران افتاده اند و خاطره ای تلخ از سوختن هیرکانی، زاگرس و ارسباران بر جای گذاشته اند. ترکیب خشکسالی شدید، گرمایش جهانی، کاهش رطوبت خاک، عوامل انسانی (سهل انگاری گردشگران، دامداری غیرمجاز، زمین خواری) و خصوصاً کمبود جدی تجهیزات اطفای حریق هوایی سبب شده که هر سال صدها تا هزاران هکتار از جنگل های باارزش هیرکانی، زاگرس و ارسباران طعمه حریق شوند.
اوج این آتشسوزی ها در سالیان ۱۳۹۹ و خصوصاً ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ رخ داد. در سال ۱۳۹۹، تنها در زاگرس و فارس مجموعاً حدود ۷ تا ۱۰ هزار هکتار جنگل و مرتع نابود شد. در سال ۱۴۰۳ هم با ثبت بالاتر از ۵۰ آتشسوزی بزرگ در زاگرس، وسعت مساحت سوخته به حدود ۸ تا ۱۰ هزار هکتار رسید. در سال ۱۴۰۴ (تاکنون)، باآنکه مساحت سوخته در جنگل های هیرکانی الیت مازندران تنها ۷ الی ۸ هکتار بوده، اما طولانی مدت بودن بحران (بیش از سه هفته) و دشواری مهار آن رکوردی تازه از نظر تداوم و صعوبت عملیات اطفا به جا گذاشته است.
این آتشسوزی ها نه تنها میلیاردها تومان خسارت مالی وارد کرده اند، بلکه زیستگاه گونه های در خطر انقراض مانند پلنگ ایرانی، مرال، شوکا و خرس قهوه ای را به شدت تهدید کرده و مقادیر قابل توجهی کربن ناشی از سوختن پوشش گیاهی را به جو آزاد کرده اند.
الیت همچنان در آتش؛ طولانی ترین حریق جنگل های هیرکانی شمال ایران
تش سوزی جنگل های هیرکانی روستای الیت (مرزن آباد چالوس) از ۱۰ آبان ۱۴۰۴ شروع شد. ابتدا به نظر می رسید مهار شده، اما از ۲۴ آبان باردیگر شعله ور شد و تا حالا بالاتر از ۲۰ روز ادامه دارد؛ رخدادی که به طولانی ترین آتشسوزی جنگلی شمال ایران در دهه اخیر تبدیل گشته است. وسعت سوخته بر اساس گزارش های رسمی حدود ۷ تا ۸ هکتار ارزیابی شده است.
به نظر می رسد علت اصلی این فاجعه انسانی باشد؛ که احتمالا ناشی از سهل انگاری دامدار یا شکارچی در روشن کردن آتش بوده است. در کنار آن، خشکسالی چندساله، انباشت برگ ریزه و وزش بادهای گرم هم به گسترش سریع آتش کمک کرده اند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در تشریح آخرین وضعیت اعلام نمود که با اختصاص تمام توان عملیاتی یگان های حفاظت منابع طبیعی، حضور ۳۵ تیم تخصصی و مشارکت نیروهای داوطلب هلال احمر و بسیج، عملیات اطفای حریق وارد مرحله جدیدی شده است. همینطور برای تقویت توان عملیاتی، تبادل نظر های بین المللی انجام شده و یک فروند هواپیمای دیگر از کشور ترکیه درحال هماهنگی برای مساعدت با اطفای حریق است.
جنگل های هیرکانی الیت قسمتی از میراث طبیعی ۴۰ میلیون ساله و ثبت جهانی یونسکو هستند؛ زیستگاه پلنگ ایرانی، مرال، خرس قهوه ای و صدها گونه نادر گیاهی و جانوری. این جنگلها ریه های شمال ایران و تنظیم کننده آب و هوای دریای خزرند و از دست رفتن هر هکتار از آن، خسارتی جبران ناپذیر و جهانی بهمراه دارد. این آتشسوزی زنگ خطری جدی برای تمام جنگل های هیرکانی است.
آتشسوزی جنگل های هیرکانی الیت جهنم سرخ کالیفرنیا، خاکستر سیاه هیرکانی/ مقایسه آتشسوزی عظیم کالیفرنیا با فجایع جنگلی ایران
ر سال ۲۰۲۰، کالیفرنیا یکی از وحشتناک ترین فصل های آتشسوزی تاریخ خویش را تجربه کرد؛ فصلی که به «جهنم قرمز» معروف شد. در چند ماه، بالاتر از ۱.۷۴ میلیون هکتار (۱۷٬۴۰۰ کیلومتر مربع و ۴.۳ میلیون ایکر) جنگل، مرتع و مناطق مسکونی طعمه آتش شد؛ یعنی ده ها برابر کل مساحتی که ایران طی ۱۰ سال گذشته (۱۳۹۴–۱۴۰۴) در آتشسوزی های جنگلی از دست داده است.
در مقابل، بزرگ ترین موج آتشسوزی ایران در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۳ بود. آتشسوزی فعلی جنگل های هیرکانی الیت (آبان–آذر ۱۴۰۴) که بالاتر از ۲۰ روز به طول انجامیده، تنها ۷ تا ۸ هکتار را نابود کرده است؛ یعنی کمتر از یک هزارم کالیفرنیا، اما همین مقدار اندک برای کشور ما فاجعه ای بزرگ است.
از منظر اکولوژیکی هم تفاوت تلخ تر است: جنگل های کاج و سکویای کالیفرنیا با مدیریت درست طی چند دهه بازمی گردند، اما وقتی یک بلوط ۶۰۰ ساله زاگرس یا راش ۴۰۰ ساله هیرکانی می سوزد، دیگر در طول عمر بشر و حتی چند نسل بعد، نمونه مشابه آن برنمی گردد. متاسفانه در این فاجعه تلخ، فقط جنگل نمی سوزد؛ بلکه تاریخ طبیعی خاکستر می شود.
آتشسوزی ۲۰۲۰ کالیفرنیا
منبع: aromastore.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب