عیسی كلانتری:
دریاچه ارومیه خشک نشد، خشکانده شد
به گزارش آروما، دبیر پیشین ستاد احیای دریاچه ارومیه می گوید: وضعیت دریاچه ارومیه فاجعه بار است. فقط حدود 100 میلیون متر مکعب آب شور در پهنه ای نزدیک به 200 کیلومتر مربع باقیمانده، یعنی عمق آب به کمتر از نیم متر رسیده. این دریاچه در عمل مرده است. 10 تا 20 روز آینده، همین آب باقیمانده هم تبخیر می شود و بستر نمکی آن به غبارهای سمی تبدیل خواهد شد که برای مردم آذربایجان فاجعه ای بهداشتی، زیست محیطی و حتی ژنتیکی بدنبال خواهد داشت.
فرهاد طالبیان: تنها، شور و تلخ، این سه کلمه تبدیل گشته به سرنوشت زیباترین دریاچه فیروزه رنگ غرب کشور، مدت هاست که نه فقط هیچ خبر خوبی از دریاچه ارومیه نمی رسد، بلکه اینروزها خبرهایی از نابودی دریاچه شنیده می شود. البته همین سه دهه پیش هیچ خبری از خشکی و نابودی این دریاچه نبود. مساحت این دریاچه در سال ۱۳۷۷ در حدود شش هزار کیلومتر مربع و حجم آب آن حدود ۳۲ میلیارد متر مکعب بود، همین عدد سبب شده بود که دریاچه ارومیه در ردیف بیست و پنجمین دریاچه های بزرگ دنیا ششمین دریاچهٔ بزرگ آب شور قرار بگیرد.
اما این روزهای خوش و پررونق زیاد طولانی نشد، این دریاچه از اواسط دهه ۸۰ آغاز به خشک شدن کرد، کار به جایی رسید که سال ۱۳۹۲ یکی از وعده های مهم انتخاباتی حسن روحانی احیای دریاچه ارومیه شد. این وعده البته در دو دوره ریاست جمهوری او پیگیری شد، پروژه تونل انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه و انتقال پساب تصفیه خانه فاضلاب تبریز به این دریاچه همچون پروژه های مهمی بود که قرار بود دریاچه را نجات بدهد، گویا این پروژه ها تا بالاتر از ۹۰ درصد پیش رفته بود که با روی کار آمدن دولت سیزدهم، تکمیل آنها متوقف می شود.
عیسی کلانتری، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست و دبیر پیشین ستاد احیای دریاچه ارومیه درباره آخرین وضعیت این دریاچه خبرهای خوبی ندارد و به خبرآنلاین می گوید: فقط حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب شور در پهنه ای نزدیک به ۲۰۰ کیلومتر مربع باقیمانده، یعنی عمق آب به کمتر از نیم متر رسیده است.
او تأکید می کند: دولت ها گرفتار روزمرگی شده اند و هیچ برنامه بلندمدتی برای احیای دریاچه یا توسعه پایدار ندارند. نه دولت آقای رئیسی و نه دولت کنونی هیچ تبادل نظر یا تلاش جدی ای انجام نداده اند. ما بارها در رابطه با احیای دریاچه اخطار داده ایم، اما انگار آب در هاون می کوبیم.
ادامه این گفت و گو را اینجا بخوانید:
آقای کلانتری، آخرین وضعیت کنونی دریاچه ارومیه را به چه صورت ارزیابی می کنید؟
وضعیت دریاچه ارومیه فاجعه بار است. فقط حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب شور در پهنه ای نزدیک به ۲۰۰ کیلومتر مربع باقیمانده، یعنی عمق آب به کمتر از نیم متر رسیده. این دریاچه عملا مرده است. ۱۰ تا ۲۰ روز آینده، همین آب باقیمانده هم تبخیر می شود و بستر نمکی آن به غبارهای سمی تبدیل خواهد شد که برای مردم آذربایجان فاجعه ای بهداشتی، زیست محیطی و حتی ژنتیکی بدنبال خواهد داشت.
چه عواملی دریاچه را به این روز انداخته است؟
سدسازی های بی رویه، توسعه ناپایدار کشاورزی و عدم تخصیص حق آبه قانونی دریاچه، آنرا نابود کرده است. مطابق قانون، حق آبه محیط زیستی باید در اولویت باشد، اما ما کشاورزی را اولویت دادیم و هیچ آبی به دریاچه نرسید. زمانی عمق متوسط دریاچه ۴.۵ متر بود، ولی حال به این وضعیت رسیده ایم.
نقش دولت ها در این بحران چیست؟ به نظر شما چرا اقدامات مؤثری انجام نشده است؟
دولت ها گرفتار روزمرگی شده اند و هیچ برنامه بلندمدتی برای احیای دریاچه یا توسعه پایدار ندارند. نه دولت آقای رئیسی و نه دولت کنونی هیچ تبادل نظر یا تلاش جدی ای انجام نداده اند. ما بارها در رابطه با احیای دریاچه اخطار داده ایم، اما انگار آب در هاون می کوبیم. مسؤلان بجای اقدام، فرافکنی می کنند و حتی پیشنهادهای تحقیرآمیزی مثل تأمین آب از کشورهای خارجی مطرح گردیده است.
اما به نظر می رسید دولت آقای پزشکیان در اینباره بهتر از دولت سیزدهم عمل کند، درست است؟
آقای پزشکیان دریاچه را به نااهلش واگذار کرده است، به آقای عارف(معاون اول رئیس جمهور) و آقای رحمانی(استاندار آذربایجان غربی در دولت چهاردهم)، آقای عارف بی توجه است و آقای رحمانی هم دنبال اهداف دیگری است، دریاچه ارومیه رها شده است.
شنیده ایم که طرح هایی مثل پروژه های چینی برای دریاچه پیشنهاد شده. نظر شما در رابطه با این طرح ها چیست؟
این طرح ها، مثل پروژه ۶-۷ میلیارد دلاری چینی ها برای تبدیل دریاچه به محل تولید برق خورشیدی یا برداشت نمک، یک مصیبت چندگانه است. این پروژه ها نه فقط دریاچه را احیا نمی کنند، بلکه منابع مالی را هدر داده و بستر نمکی را به منبعی برای سودجویی تبدیل می کنند. من واقعا نمی فهمم مسؤلان چه هدفی را دنبال می کنند.
پیامدهای خشک شدن دریاچه برای مردم منطقه چیست؟
دریاچه ارومیه برای بالاتر از ۶ میلیون نفر در شعاع ۱۰۰ کیلومتری مهم است. بستر نمکی ۱۳ میلیارد تنی آن، در صورت خشک شدن کامل، غبارهای نمکی را در منطقه پراکنده خواهد نمود که اثرات تنفسی، بهداشتی و ژنتیکی بدنبال دارد. این خسارت ها به این سادگی قابل تحمل نیست.
وضعیت دریاچه خزر هم اخیراً مطرح و در رابطه با خشک شدن خزر اخطار داده اند، آیا این دریاچه شباهتی با دریاچه ارومیه دارد؟
خیر، این دو کاملا متفاوت اند. دریاچه ارومیه را ما با سوءمدیریت، سدسازی و مصرف بی رویه آب برای کشاورزی خشکاندیم. اما خزر تحت تاثیر عوامل طبیعی یا دیگر مسایل عقب نشینی کرده، نمی دانم یا روس ها یا عوامل طبیعی برای خزر مشکل سازی کرده اند. مشکل ارومیه کاملا نتیجه سیاستهای نادرست داخلی است.
امیدی به احیای دریاچه ارومیه باقیمانده است؟
با تفکرات کنونی مسؤلان، هیچ امیدی نیست. اگر همین روند ادامه پیدا کند، شاید یکی دو سال دیگر کورسویی باشد، اما با این سیاست ها، دریاچه کاملا از بین خواهد رفت. مسؤلان باید پاسخگوی این فاجعه باشند. آنها نمی توانند از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند.
دریاچه ارومیه یک مساله زیست محیطی حیاتی می باشد که نیاز به اقدام فوری دارد. مسؤلان باید بجای فرافکنی، برای احیای آن تلاش کنند. این دریاچه دیگر فرصتی برای بی توجهی ندارد. مردم حق دارند پاسخ بخواهند و ما باید برای نسل های آینده پاسخگو باشیم.
منبع: aromastore.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب